Էնուրեզը՝ որպես հոգեբանական դրսևորում
Գիշերային ակամամիզություն կամ էնուրեզ (enuresis) դա ակամա գիշերային միզարձակությունն է: Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում 5 տարեկանից բարձր էնուրեզով տառապող երեխաների թիվը շուրջ 7 միլիոն է: Գիշերային ակամամիզության և դրա բուժման մասին , զրուցեցինք Ուրոլոգիայի կենտրոնի ուրոլոգ՝ Ռաֆֆի Ջանեցյանի հետ:
-Արդյո՞ք կարող ենք ասել, որ էնուրեզը կամ ինչպես ընդունված է ասել գիշերային ակամամիզությունը հիվանդություն է:
-Այո կարող ենք ասել, որ հիվանդություն է, սակայն անհայտ պատճառների հիվանդություն: Հիմնականում ընդունված է ասել, որ այն ժառանգական բնույթ է կրում: Որպես այդպիսին էնուրեզը այդքան էլ ուսումնասիրված չէ, սակայն հայտնի է այն մեծ առնչություն ունի երեխայի հոգեկան ներաշխարհի հետ: Ուշադրության պակասը, ընտանեկան խնդիրները, անհավասար ու խտրական վերաբերմունքը երեխաների նկատմամբ կարող են գիշերային ակամամիզության պատճառներ լինել: Իհարկե պետք է հաշվի առնել նաև որոշ սննդնի օգտագործումը, հեղուկի չարաշահումը և այլ հանգամանքներ, սակայն կրկին պետք նշեմ, որ էնուրեզի հստակ պատճառներ գոյություն չունեն: Էնուրեզը նորմալ կարելի է համարել մինչև 6 տարեկանը, սակայն լինում են նաև դեպքեր, երբ հանդիպում է ավելի բարձր տարիքում:
-Ճիշտ է ՞արդյոք, որ տղաների մոտ ավելի հաճախ է նկատվում գիշերամիզություն, քան աղջիկների:
-Պետք է ասել, որ կոնկրետ այդպիսի հստակ տարբերակում չկա: Գիշերամիզությունը հիմնականում կարող է հանդիպել և տղամների և աղջիկների մոտ, և այն մեծ մասամբ կապված է ժառանգական գործոնի հետ:
-Գիշերամիզությունը արդյո՞ք ուղեղի ֆունկցիոնալ խանգարման հետ կարող է առնչություն ունենալ:
-Միանշանակ ոչ, այն ուղեղի ֆունկցիոնալ խանգարման հետ առհասարական կապված չէ: Շատ դժվար է պատճառի հայտնաբերումը: Հետևաբար անհրաժեշտ է երեխայի հիվանդության մանրամասն տեղեկություն քաղել ծնողներից, կատարել մի շարք քննություններ և երբեմն նույնիսկ՝ իմպերատիվ բուժում և հսկողություն:
-Ինչպիսի ՞ բուժում անհրաժեշտ է հիվանդին:
-Իհարկե այս պրոբլեմը ունի իր լուծումը: Որոշ դեպքերում բուժման ճանապարհը երկար է, սակայն միանշանակ ձեռքերը ծալած պետք չի նստել: Նախ պետք է իմանալ էնուրետիկ երեխայի “թաց” և “չոր” օրերի մասին, ակամամիզության հավանական պատճառի կամ առիթի մասին: Պետք է կատարել շաքարի, արյան և մեզի քննություններ, նաև ուրոդինամիկ հետազոտություններ: Քանի որ էնուրեզը ունի հոգեբանական նշանակություն, հետևաբար պետք է գնահատել երեխայի հոգեբանական վիճակը: Բուժման համար կարևոր է զարգացնել երեխաների մոտ գիշերը զարթնելու ռեֆլեքսը; Նախ դա պետք է անել ծնողների օգնությամբ, այնուհետև ինքնուրույն: Պետք է երեխային տալ հոգեբանական աջակցություն: Բուժումը իրականացվում է նաև դեղորայքի միջոցով: Այսպիսի համալիր մոտեցումը կարող է նպաստել եթե ոչ հիվանդության լիակատար առողջացմանը կարճ ժամանակամիջոցում, գոնե “թաց” օրերի նվազեցմանն ու հույսի արթնացմանը ծնողների մոտ:
Մեզ հետ զրուցում ՝ ուրոլոգ Ռ. Ջանեցյանը հաստատեց, որ երեխայի նկատմամբ ծնողի հարգանքը, սերը և անաչառությունը այս խնդրի լուծումներից են:
Զրույցը վարեց և պատրաստեց՝
Մարիամ Հովունի