Պրոստատիտ (Prostatitis)
Դա շագանակագեղձի բորբոքումն է: Հանդիպում է միջին հասակի տղամարդկանց մոտ:
Դասակարգումը
- Սուր պրոստատիտ (Acute prostatitis)
- Քրոնիկական պրոստատիտ (Chronic prostatitis)
Սուր պրոստատիտ
Այս հիվանդությունը համարվում է շատ ծանր հիվանդություն, որի ժամանակ շագանակագեղձի բորբոքումը կրում է սուր և առողջությանը սպառնացող բնույթ: Ախտանշաններն են` դժվարամիզություն, հաճախամիզություն, մեջքի ստորին հատվածի ցավեր, ջերմության բարձրացում, դող, սարսուռ, ընդհանուր թուլություն, երբեմն`սուր միզապակություն (շագանակագեղձի այտուցի հետևանքով):
Ախտորոշում
- Մեզի միջին բաժնի ընդհանուր քննություն և ցանքս (culture)` միկրոբների և անտիբիոտիկների զգայնությունը որոշելու նպատակով:
- Այս հիվանդության ժամանակ դիտվում է նաև ՊՍԱ բարձրացում:
Բուժում
Հակաբակտերիալ, հակաբորբոքային և ինֆուզիոն բուժում: Երբեմն կարիք է լինում նաև շագանակագեղձի ներմիզուկային վիրահատության (աբսցեսի խոռոչը բացելու և թարախին արտահոսք տալու նպատակով):
Քրոնիկական պրոստատիտ
- Քրոնիկական բակտերիալ պրոստատիտ (Chronic bacterial prostatitis (CBP))
- Քրոնիկական աբակտերիալ պրոստատիտ / քրոնիկական կոնքի ցավային համախտանիշ- բորբոքային (Chronic abacterial prostatitis/chronic pelvic pain syndrome-inflammatory (CAP/CPPS)Քրոնիկական աբակտերիալ պրոստատիտ
- Քրոնիկական կոնքի ցավային համախտանիշ- ոչ բորբոքային (Chronic abacterial prostatitis/chronic pelvic pain syndrome-noninflammatory)
Քրոնիկական բակտերիալ պրոստատիտ
Երբ շագանակագեղձի հեղուկի մեջ առկա են ոչ մեծ քանակությամբ միկրոբներ: Հիմնական հարուցիչներն են` աղիքային ցուպիկը, ստաֆիլոկոկերը և ստրեպտոկոկերը (E. coli. Staphylococcus aureus, Streptococcus faecalis and enterococci): Կարող են լինել նաև ատիպիկ միկրոբներ, ինչպիսին են խլամիդիան, միկոպլազման, ուրեապլազման (chlamydia, mycoplasma, ureaplasma):
Կլինիկական ախտանշաններ.
- շեքի ցավեր (Perineal pain),
- որովային ստորին հատվածի ցավեր (Lower abdominal pain),
- առնադամի գլխիկի ցավեր (Penile pain),
- ամորձիների ցավ (Testicular pain),
- ցավոտ սերմնաժայթքում (Ejaculatory discomfort or pain),
- միզարձակման խանգարումներ,
- երբեմն` էրեկտիլ դիսֆունկցիա:
Քրոնիկական աբակտերիալ պրոստատիտ / քրոնիկական կոնքի ցավային համախտանիշ- բորբոքային
Ամենահաճախ հանդիպող ձևն է: Ախտանիշներն են` կոնքի և սեռական օրգանների շրջանի ցավերը, դժվարամիզությունը և ցավոտ սերմնաժայթքումը: Երբեմն ընթանում է նաև անախտանիշ: Այս հիվանդությունը կարող է ազդել նաև սեռական ֆունկցիայի և կյանքի որակի վրա:
Քրոնիկական աբակտերիալ պրոստատիտ / քրոնիկական կոնքի ցավային համախտանիշ- ոչ բորբոքային
Հիվանդներըի մոտ այն ընթանում է անախտանիշ: Ախտորոշվում է շագանակագեղձի բիոփսիաների և լաբորատոր քննությունների ժամանակ (մեզ, սերմնահեղուկ, շագանակագեղձի արտազատուկ): Շատ կարևոր է հիվանդության ճիշտ ախտորոշումը, քանի որ պրոստատիտի տարբեր տեսակների, ինչպես նաև միզուկաբորբի, ցիստիտի, շագանակագեղձի գերաճի և շագանակագեղձի քաղցկեղի բուժումը տարբեր է: Ուղիղաղիքային մատնային քննության միջոցով բժիշկը պարզում է գեղձի ցավոտության, մեծության և լարվածության աստիճանը: Քաղցկեղի կասկածի դեպքում անհրաժեշտ է կատարել ՊՍԱ քննություն, տրանսռեկտալ սոնոգրաֆիա և, անհրաժեշտության դեպքում, շագանակագեղձի բիոփսիա:
Պրոստատիտի ախտորոշման համար կատարվում է շագանակագեղձի արտազատուքի, մեզի, միզուկի քսուքի, ինչպես նաև որոշ դեպքերում` սեռավարակների լաբորատոր քննություններ: Կատարվում է նաև ուրոֆլոմետրիա, երբեմն նաև` ցիսոսկոպիա: Բուժման համար օգտագործվում է հակաբակտերիալ, ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային, ալֆա պաշարիչներ, ֆիտոթերապիա, շագանակագեղձի մերսում, ֆիզիոթերապիա և այլն…: